GreenEye 4

                         Damselfish  'garden' Algae


Dameselfish ဆိုတဲ႔ငါတစ္မ်ိဳးဟာ ေရညိွေတြကို စိုက္ပ်ိဳးျပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ကာ  ေရညိွနဲ႔လုပ္တဲ႔ ဥယ်ာဥ္ေတြဖန္တီးေလ့ရွိေႀကာင္း သိရပါတယ္...

Name::::Damselfish(Stegastes nigricans)
Variation::::diverse gardening system across the Indo-West-Pacific region

Most common algae they can eat::::the red algae, Polysiphonia

ဒီ Damselfish ငါးေလးေတြကို Gardening behavior  ရွိတဲ႕ ငါေလးေတြလို႔ ေခါ္ႀကပါတယ္တဲ႔ဗ်ာ။
သူတို႕က သူတို႕လိုခ်င္တဲ႔ ေရညိွပင္ေလးေတြ စိုက္ပ်ိဳးဖို႕ ေကာင္းမြန္တဲ႔ ေျမဆီေျမသား(sites) ကိုေတာင္မွအျပိဳင္ေရြးခ်ယ္ေလ့ရွိတာပါ...
ျပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕စိုက္ခင္းကို ေပါင္းသင္ရွင္းလင္းေသးတာတဲ႕ဗ်      weeding ေပါ့ဗ်ာ ဟဲဟဲ...
(desire species) လိုခ်င္တဲ႔ အပင္မ်ိဳးပဲခ်န္ထားျပီး က်န္တဲ႔ အပင္ေတြ နဲ႔အေကာင္ငယ္တစ္မ်ိဳးကိုလည္း ေမာင္းထုတ္ဖယ္ရွားတာမ်ိဳးလုပ္တယ္
သူတို႕ရဲ႔ ေရညွိခင္းကို လုယက္ဖ်က္ဆီးသူမ်ားရဲ႕ ရန္ နဲ႔ အျခားအႀကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ရန္မွလည္းကာကြယ္ေပးေသးတာလို႔ လည္းပါတယ္ရယ္...
ဒါကို Research လုပ္တဲ႔ ဦးေဆာင္သူ Hata က "ဒါဟာ ပင္လည္ေရညိွ (marine algae) နဲ႔ Damselfish ေလးေတြႀကားက အျပန္အလွန္ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္ေနတဲ႔ "Cultivation Mutualism" ပါပဲဆိုျပီး သုေတသနရလဒ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေျပာသြားတယ္။
ျပီးေတာ့ ဒါဟာ သုေတသနေဆာင္းပါး(research article)တစ္ခုပါ အဲဒါကို ဘာသာျပန္ထားတာေႀကာင့္...
research article ထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ကိုေကာက္ႏႈတ္ေပးပါရေစ.,
ဒီ Damselfishေလးေတြဟာ red algae ေလးေတြကို စိုက္ပ်ိဳးထိန္းသိမ္းျပီးဥယ်ာဥ္ေလးလုပ္ထားႀကတာမွာကိုက
ဒီ red algae ေလးေတြဟာ ေပပါက္ေရာက္ရွန္သန္ဖို႔ခက္ခဲပါတယ္တဲ႔ဗ်ာ
ျပီးေတာ့ သူတို႕ဟာ အျခားအျခားေသာ algae ေတြကို ေတာ္တန္ရံု ယွဥ္မ fight ႏိုင္ႀကဘူး(ေနရာနဲ႕ ရွင္သန္ႏ္ုင္ခြင့္မွာေပါ့)
အဲဒါက  ဒီDamselfish ငါးေလးေတြက weeding လုပ္ေပးရတာကို ေပါ္လြင္ေစတယ္ေလ
ဆိုလိုတာက အျခား algae ေတြကို ဖယ္ရွားပစ္တာပါ။

အျခားစာေစာင္တစ္ခုမွာက
ဒီအေႀကာင္းအရာနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေရးထားခ်က္အရ သတင္းကိုဘာသာျပန္သူ share ေပးသူက   အႏုပညာအျမင္ရႈ႕ေထာင့္ကေန တင္ျပေပးထားပါေသးတယ္ဗ်ာ
ဒီလိုပါ"""ဒီ Damselfish ေလးေတြရဲ႕ အပင္စိုက္ပ်ိဳးျပီး ဥယ်ာဥ္တည္ေထာင္သူ ေလးေတြ အႏုပညာဆန္လွပါတယ္  ဒါဟာ လူသားေတြတင္မကဘဲ တိရိစာၦန္ေလးေတြအေနနဲ႔လည္းအႏုပညာရွိတယ္ဆိုတာေလးကို သူ႕အျမင္အေနနဲ႕ေဖာ္ျပထားခဲ႔သလို သဘာဝတရားနဲ႔ဆက္စပ္မႈ႕ေတြနဲ႔ သက္ရွိနဲ႔ သဘာဝတရားဟာ """"ကိုင္က်ြန္းမွီ က်ြန္းကိုင္မွီ""" ျဖစ္လို႕ သဘာဝကိုခ်စ္ခင္ထိန္းသိမ္းေစဖို႕ ဆိုျပီးအစိမ္းေရာင္စာမ်က္ႏွာတစ္ခ်ပ္အျဖစ္ေရးသားေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္ဗ်ာ။
ဒါေလးကိုဖတ္မိျပီး

ဒီ Damselfish ေလးေတြေတာင္မွ အပင္ေလးေတြကိုဥယ်ာဥ္ေလးျဖစ္ေအာင္စိုက္ပ်ိဳးထိန္းသိမ္းျပီး တည္ေဆာက္ထားျပီးသူတို႔ကိုမွီခိုစားေသာက္ေနေနခဲ႔တာမွာ  သူတို႔မွီခိုတဲ႔ အပင္ငယ္ေလးေတြကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းပးခဲ႔ႀကတာပါ
ဟုတ္ကဲ႔ က်ြန္ေတာ္တို႔ လူသားေတြကေရာ
လူသားဆိုတာလည္း အပင္တိရိစာၦန္ သဘာဝတရားေတြနဲ႔ ကိုင္းက်ြန္းမွီက်ြန္းကိုင္းမွိ ရပ္တည္မွ ေနထိုင္ရွင္သန္ႏိုင္တဲ႔ ကမာၻေျမေပါ္က သတၱဝါတစ္မ်ိဳးပါ။
ဒါေႀကာင္  မိမိတို႔ မွီခိုေနထိုင္ရွင္သန္ဖက္ (အပင္  တိရိစာၧန္နဲ႔ သဘာဝတရားေတြကိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသင့္တယ္လိုထင္ျမင္မိတယ္ဆိုတဲ႔ Message ေလးရမွိလို႔ ဒီ Damselfish ေလးေတြရဲ႕စိတ္ဝင္စားစရာ သတင္းေလးကို Share ေပးလိုက္မိပါတယ္ဗ်ာာာာ...
ဒါနဲ႔
အဲဒီလို ထိန္းသိမ္းတဲ႔ျဖစ္စဥ္ေတြက်ယ္ျပန္႔လာရင္ mutualismေပါ့ဗ်ာ      ပိုျပီး benefits အက်ိဳးရွိလာမွာေသခ်ာတယ္။



Ref;:;;;; Research article; Geographic variation in the damselfish-red alga cultivation mutualism in the Indo-West-Pacific   by ( Corresponding author:: Hiroki Hata )(Ehime University, Japan)
:;;;;;BMC Evolutionary Biology (Journal)
::;;;;Health Digest Vol.(9),No.(6) (Journal)
တို႕မွေကာက္ႏႈတ္ကူးယူဘာသာျပန္ႀကည့္ျပီးသတင္းေလးအေနနဲ႔ Share ေပးလိုက္ပါတယ္ဗ်ာ။



                                       Kyi Moe Han
                                       (Badan)